زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

آیات قضا و قدر





آیات قضا و قدر، آیات بیان کننده قضا و قدر الهی را می‌گویند.


۱ - تعریف قضا



" قضا " از ریشه "قضی" گرفته شده و به معنای فیصله دادن به کاری (گفتاری یا فعلی، از خداوند یا از بشر ) است. معانی دیگر این واژه عبارتند از: انجام دادن کاری و فارغ شدن؛ عهد کردن؛ اعلام و خبر دادن؛ کشتن و میراندن؛ حکم کردن؛ مقدر و حتم کردن؛ اراده و حکم و الزام که در قرآن این واژه در همه این معانی به کار رفته است.

۲ - تعریف قدر



"قدر" (بر وزن فرس) و "قدر" (بر وزن فلس) در لغت به معانی "توانایی، قدرت، اندازه گیری، آماده سازی، قضا و حکم، تنگ گرفتن و… " است و همه این معانی نیز در قرآن به کار رفته است.

۳ - دیدگاه اشاعره



اشاعره درباره معنای اصطلاحی "قضا و قدر" می‌گویند: "قضا" عبارت است از اراده ازلی خدا به اشیا به ترتیبی که هستند. و "قدر" یعنی ایجاد اشیا به قدر و اندازه و میزان مخصوص و معین.
برخی دیگر گفته‌اند: "قضا" علم اجمالی خداوند به اشیا و موجودات است و "قدر" علم تفصیلی او. تعاریف دیگری نیز برای قضا و قدر ارائه شده است.
آیات دربردارنده مسئله قضا و قدر "آیات قضا و قدر" نامیده می‌شوند.

۴ - مثال



مانند: آیه ۲۱ سوره حجر (وان من شیء الا عندنا خزائنه وما ننزله الا بقدر معلوم)؛ "و هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‌ای معین فرو نمی‌فرستیم".
آن گنجینه‌ها و خزائن اشیا که پیش خدا است، قضای او، و آن چه به اندازه و مقدار معینی به این جهان می‌فرستد، قدر و تقدیر او است.
و همچنین آیات: ۵۱ سوره توبه ، ۴۲ سوره انفال ، ۳۸ سوره احزاب ، ۳۰ سوره دهر و ۲۹ سوره تکویر نیز به مسئله قضا و قدر اشاره دارد.

۵ - پانویس


 
۱. حجر/سوره۱۵، آیه۲۱.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۵۱.    
۳. انفال/سوره۸، آیه۴۲.    
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۸.    
۵. دهر/سوره۷۶، آیه۳۰.    
۶. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۹.    
۷. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۳، ص۷۲-۷۷.    
۸. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۳، ص۳۸.    
۹. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج۳، ص۳۳۵.    
۱۰. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۷-۱۸.    
۱۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۴۶.    
۱۲. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۹، ص۲۸۴-۲۸۸.    


۶ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات قضا و قدر».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.